Quy hoạch điện VIII: phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030

Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (gọi tắt là Quy hoạch điện VIII), định hướng phát triển nguồn điện sẽ tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới và năng lượng sạch, đồng thời đảm bảo an toàn hệ thống với giá thành điện hợp lý. Trong đó, sự phát triển của nguồn điện tự sản, tự tiêu và điện mặt trời mái nhà sẽ được ưu tiên.

Chuyển đổi năng lượng công bằng và hiện đại hóa sản xuất theo Quy hoạch điện VIII

Quy hoạch điện 8 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào ngày 15/5/2023 thông qua Quyết định 500/QĐ-TTg. Trong đó, phát triển năng lượng tái tạo và năng lượng mới được coi là cơ hội để phát triển toàn diện hệ sinh thái công nghiệp năng lượng.

Một trong những mục tiêu quan trọng được đề ra trong Quy hoạch điện VIII là thực hiện thành công chuyển đổi năng lượng công bằng, kết hợp với hiện đại hóa sản xuất, xây dựng hệ thống lưới điện thông minh và quản trị hệ thống điện tiên tiến, phù hợp với xu hướng chuyển đổi xanh, giảm phát thải và phát triển khoa học công nghệ toàn cầu.

Để đạt được mục tiêu chuyển đổi năng lượng công bằng, Quy hoạch hướng tới việc phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo để cung cấp điện, với mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo chiếm khoảng 30,9-39,2% vào năm 2030, và hướng đến mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo 47% khi các cam kết theo Tuyên bố chính trị về chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) được thực hiện đầy đủ và có tính thực tế.

Trong tầm nhìn đến năm 2050, mục tiêu của Quy hoạch điện VIII là đạt tỷ lệ năng lượng tái tạo lên đến 67,5-71,5%. Đồng thời, cần kiểm soát mức phát thải khí nhà kính từ sản xuất điện, với mục tiêu đạt khoảng 204-254 triệu tấn vào năm 2030 và chỉ còn khoảng 27-31 triệu tấn vào năm 2050.

Hướng tới mục tiêu này, cần thực hiện cam kết theo JETP để đạt mức phát thải đỉnh không quá 170 triệu tấn vào năm 2030, và đảm bảo sự thực hiện đầy đủ và thực tế của cam kết này từ các đối tác quốc tế.

Xây dựng hệ thống lưới điện thông minh và phát triển năng lượng tái tạo quy mô lớn theo Quy hoạch điện VIII

Ngoài ra, Quy hoạch điện VIII cũng đề ra việc xây dựng hệ thống lưới điện thông minh có khả năng tích hợp và vận hành an toàn và hiệu quả nguồn năng lượng tái tạo quy mô lớn. Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu về phát triển và sử dụng năng lượng tái tạo trong một môi trường công nghiệp ngày càng hiện đại và hướng đến bảo vệ môi trường.

Quy hoạch điện VIII đặt nền tảng cho sự phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng công bằng, góp phần vào sự thịnh vượng và phát triển của đất nước.

Năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển mạnh trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Ảnh minh họa internet)

Quy hoạch điện VIII đề ra một chiến lược táo bạo để thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển nguồn điện từ năng lượng tái tạo, tăng tỷ trọng của các nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu sản xuất điện.

Trong đó, đặc biệt chú trọng vào việc phát triển điện gió ngoài khơi, song song với sự kết hợp linh hoạt với các nguồn năng lượng tái tạo khác như điện mặt trời, điện gió trên đất liền và khác để tạo ra năng lượng mới như hydro, amoniac xanh… nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước và cả xuất khẩu.

Các nguồn năng lượng tái tạo và năng lượng mới được ưu tiên và khuyến khích phát triển một cách không giới hạn, với tiêu chí đảm bảo an ninh quốc phòng, an ninh năng lượng và mang lại hiệu quả kinh tế cao, từ đó góp phần xây dựng một ngành kinh tế mới cho đất nước.

Ngoài ra, Quy hoạch điện VIII còn đề ra mục tiêu quan trọng là phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ liên quan đến năng lượng tái tạo. Kế hoạch định hướng đến năm 2030 là thành lập hai trung tâm công nghiệp và dịch vụ năng lượng tái tạo khu vực, bao gồm các hoạt động sản xuất, truyền tải và tiêu thụ điện, cũng như công nghiệp chế tạo thiết bị năng lượng tái tạo, xây dựng, lắp đặt và dịch vụ liên quan.

Mục tiêu là xây dựng hệ sinh thái công nghiệp năng lượng tái tạo tại các khu vực tiềm năng như Bắc Bộ, Nam Trung Bộ và Nam Bộ, tận dụng các điều kiện thuận lợi. Ngoài việc phát triển các nguồn điện từ năng lượng tái tạo và năng lượng mới để phục vụ nhu cầu xuất khẩu. Chúng ta cũng hướng tới mục tiêu đạt công suất xuất khẩu điện khoảng 5.000 – 10.000 MW vào năm 2030.

Ưu tiên và có chính sách đột phá để thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà

Trong bối cảnh năng lượng tái tạo, Quy hoạch điện VIII đã xác định rõ sự ưu tiên đặc biệt cho các nguồn điện tự sản, tự tiêu và điện mặt trời mái nhà. Đặc điểm đáng chú ý là Quy hoạch này tập trung vào việc khuyến khích và thúc đẩy sự phát triển của điện gió và điện mặt trời tự sản tự tiêu (bao gồm cả hệ thống điện mặt trời trên mái nhà dân cư và công trình xây dựng, cũng như hệ thống điện mặt trời tại các doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ tại chỗ) mà không cần kết nối hoặc bán điện vào lưới điện quốc gia.

Sự ưu tiên và chính sách tiên phong được thiết lập để khuyến khích sự phát triển của hệ thống điện mặt trời mái nhà dân cư và mái công trình xây dựng, đặc biệt là ở các khu vực có nguy cơ thiếu điện như miền Bắc, cũng như sự phát triển của điện mặt trời tự sản, tự tiêu. Mục tiêu trong giai đoạn đến năm 2030 là tăng thêm 2.600 MW công suất từ các nguồn điện này.

Đồng thời, loại hình nguồn điện này sẽ được ưu tiên phát triển mà không hạn chế công suất, với điều kiện giá cả hợp lý và sử dụng tối đa các hạ tầng điện hiện có mà không cần thực hiện các nâng cấp đáng kể.

Điện mặt trời tự sản tự tiêu sẽ được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất

Quy hoạch điện VIII đã đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 là có 50% các tòa nhà văn phòng và 50% hộ gia đình sử dụng hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu (phục vụ tiêu thụ tại chỗ, không bán điện vào lưới điện quốc gia).

Quy hoạch điện VIII được nhận định sẽ là lực thúc đẩy tiếp tục cho sự phát triển của ngành năng lượng tái tạo đặc biệt và ngành điện nói chung, cũng như đóng góp mạnh mẽ vào nền kinh tế của Việt Nam. Nó sẽ tăng cường quá trình chuyển đổi cơ cấu năng lượng hướng tới các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng sạch và năng lượng mới, đồng thời góp phần quan trọng trong việc giảm lượng khí nhà kính thải ra và thực hiện mục tiêu của Việt Nam để đạt tới sự phát thải khí nhà kính ròng bằng “0” vào năm 2050, như cam kết tại Hội nghị COP26.

Bạn có thể xem chi tiết toàn văn Quyết định 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 để được nắm rõ hơn về Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Nguồn: Vu Phong Energy Group